شادی رکن اصلی زندگی است. همه ما برای رسیدن به آرزوهای‌مان در حال تلاش هستیم تا به وسیله آن‌ها شادتر زندگی کنیم. اما اگر به این باور برسیم که، چه به خواسته‌هایمان برسیم و چه نرسیم، باز هم می‌توانیم شاد زندگی کنیم؛ شاید بیشتر قدر لحظات خود را بدانیم و با هر مشکل کوچکی که سد راه رسیدن به خواسته‌هایمان می‌شود از کوره در نرویم و ناامید نشویم. در این مقاله به این که چگونه شاد باشیم و شادی را در خود پرورش دهیم می‌پردازیم و با یکدیگر راه‌هایی که ما را به یک انسان شاد تبدیل می‌کند بررسی خواهیم کرد.
ویژگی انسان شاد چیست؟
یکی از نشانه‌های سلامت روح، احساس رضایت است. فردی سالم است که از خود و کارهایش و اطرافیانش راضی باشد. این رضایت نشانه شادابی درون شخص است. انسان‌هایی که از درون شاداب هستند به اصطلاح از انرژی مثبت برخوردارند. در ارتباط با دیگران نیز این افراد قادرند این شادابی را به دیگران نیز منتقل کنند. برای همین است که گاهی شاید با شخصی برخورد کوتاهی داریم اما به اندازه چند ساعت یا چند روز روحیه‌مان خوب است و حس خوبی از این ارتباط در درون ما در جریان است.
انسان‌های شاد، خوش‌بین نیز هستند و از خوشحالی دیگران خوشحال می‌شوند و همواره سعی بر این دارند که با خوشبینی همه چیز را تغییر دهند (در این زمینه می‌توانید محتوای چگونه با خوشبینی همه چیز را تغییر دهیم را مطالعه کنید). کسانی که از خود و زندگی‌شان رضایت دارند به دنبال قضاوت کردن دیگران نیستند؛ زیرا اصولا این افراد عادت ندارند که به دنبال باگ‌ها و نقاط ضعف بگردند و همه چیز را با دید بالاتر و جامع‌تری نگاه می‌کنند؛ یعنی به جزئیات چندان اهمیت نمی‌دهند و سعی دارند برای حفظ شادی درونی خود در واقع نیمه پر لیوان را ببینند. در روانشناسی می‌گویند که این افراد بر بالغ درون‌شان تسلط بیشتری دارند و یا مکانیسم‌های دفاعی نابالغ کمتری دارند.
این دسته از افراد با مدیریت طرز تفکر، آرام کردن ذهن، کسب عزت نفس بیشتر، به کارگیری نقاط قوت، افزایش اعتماد به نفس و ایجاد ارتباطات خوب سعی دارند همواره شادتر از قبل باشند. نقطه مقابل افراد شاد کسانی هستند که به شک، بدبینی، حسادت، خود کم‌بینی و خود بزرگ‌بینی دچار هستند. این افراد درک درستی از دیگران و موقعیت‌ها ندارند، شوخ طبع نیستند و زودرنج ، عصبانی ، عبوس و ناامیدند، احساس غم، گناه و عذاب وجدان مداوم دارند این حالات در نهایت به افسردگی و اضطراب آن‌ها می‌انجامد.
چطور یک انسان شاد باشیم؟
حال که متوجه شدیم شاد نبودن چه عواقبی به دنبال خواهد داشت در ادامه به روش‌هایی که با به کارگیری آن‌ها می‌توانیم مانند افراد شاد زندگی کنیم و شادی را در خود پرورش دهیم می‌پردازیم.
- در زمان حال زندگی کنید
ترس از آینده و حسرت گذشته از اساسی‌ترین عوامل بازدارنده شادی در زندگی است. ترس از آینده و وقایعی که رخ نداده اضطراب و استرس را بالا می‌برد و باعث می‌شود امروزمان را نیز با آشفتگی سپری کنیم. افرادی که دوست دارند موقعیت‌ها برای‌شان پیش‌بینی‌پذیر باشد در حالی که می‌دانند این طور نیست؛ اضطراب را تجربه می‌کنند و افرادی که در حال زندگی می‌کنند شادابی را. برای شادمان بودن باید و باید در لحظه زندگي كنيم. گذشته را فراموش کنیم و آینده را به آینده بسپاریم. زندگی آب‌تنی کردن در حوضچه اکنون است پس حال را پررنگ کنید و گذشته و آينده را كمرنگ تا شادمانه‌تر زندگی کنید.
- احساسات مثبت را در خود تقویت کنید.
یکی از کلیدی‌ترین مؤلفه‌های لازم برای شادی در زندگی، احساسات مثبت است. همه ما به دنبال احساسات مثبت هستیم. احساساتی مانند خوشحالی، قدرشناسی، عشق، شگفتی، خوشی، بازیگوشی، شوخی، الهام، شفقت، امید، خلاقیت، علاقه، هیجان، لذت، آرامش و … . این احساسات هیجان زندگی را در ما تقویت می‌کنند و برای جسم و روح بسیار مفید هستند.
عواطف مثبت به همراه داشتن یک حس خوب، هورمون‌های استرس را کاهش می‌دهند، موجب تقویت سیستم ایمنی بدن شده و به رفع افسردگی و اضطراب کمک می‌کنند. در نتیجه احساسات مثبت بر روی شادی بسیار مؤثر هستند. برای به وجود آوردن حس مثبت در خود لازم نیست کارهای سخت و بزرگی انجام دهید؛ با کارهای ساده و کوچک نیز می‌توانید در خود حس مثبت ایجاد کنید. مثلاً موسیقی گوش دهید، عطر قهوه را سر بکشید، در طبیعت قدم بزنید و… .
- افکار منفی را از خود دور کنید.
از دیگر روش‌های چگونه شاد بودن، داشتن آگاهی از نحوه‌ی مدیریت احساسات منفی است. احساسات دشوار و منفی نابودکنند‌گان انرژی هستند. انرژی است که شما را به فعالیت وا می‌دارد و برای رسیدن به اهداف‌تان به آن نیاز دارید. با افکار و احساسات منفی این نیرو تحلیل می‌رود و انگیزه و توان شما برای ادامه مسیر زندگی دشوار می‌شود.
احساس كسالت، اضطراب، غم و يأس، شادی و شادماني را از قلب شما مي‌ربايد. پس بهتر است آن‌ها را كنار بگذاريد. به خود تلقين كنيد كه من شايستگي و لیاقت هر چه را که می‌خواهم دارم. تکرار این گونه عبارات باعث می‌شود شادی را با تمام وجود لمس کنید.
- روابط دوستانه ایجاد کنید.
لازم به گفتن نیست که انسان‌ها در زندگی و سرنوشت یکدیگر نقش ایفا می‌کنند. در واقع بخشی از سرگذشت ما بستگی به اطرافیان ما دارد. بنابراین روابط خوب با انسان‌های خوب یکی از بهترین راه‌ها برای داشتن شادمانی و سلامتی است. البته برای داشتن ارتباط مؤثر و خوب بهتر است مهارت‌های عاطفی را بیاموزیم و پس از ارتباط گرفتن با انسان‌های مناسب، آن‌ها را حفظ کنیم تا همیشه افرادی در زندگی ما باشند که بتوانیم روی آن‌ها حساب باز کنیم.
راه‌ها و مهارت‌های زيادي برای برقراری ارتباط مؤثر وجود دارد که چند مورد از آن‌ها را در ادامه بیان می‌کنیم.
- حق‌شناس و مهربان باشیم تا افراد بیشتری خواهان ما باشند.
- ابراز احساسات را یاد بگیریم و به کار ببریم.
- همدردی و همدلی و درک طرف مقابل را فراموش نکنیم. در این زمینه سعی کنیم شنوندگان خوبی باشیم.
- اعتماد به نفس خود را بالا ببریم تا بتوانیم از دیگران درخواست داشته باشیم.
- در برنامه خود ارتباط با افراد جدید را قرار دهیم.
- در فعالیت‌های اجتماعی متنوع شرکت کنیم.
- در زمینه رابطه با دیگران دانش خود را بالا ببریم تا نسبت به افراد مختلف شناخت داشته باشیم.
- نقاط قوت و علاقه‌مندی‌هایتان را بشناسید.
همه ما نقاط قوت و مهارت‌هایی داریم که به عنوان استعداد آن‌ها رامیشناسیم. شناخت این استعدادها و پرورش آن‌ها باعث افزایش اعتماد به نفس در ما می‌شود و اعتماد به نفس در انجام کاری، به موفقیت منتهی می‌شود. همان طور که می‌دانیم موفقیت نیز عامل شادی است.
برای کشف نقاط قوت خود به کارهایی که به آن‌ها علاقه دارید یا به ویژگی‌های مثبت اخلاقی‌تان بیشتر توجه کنید زیرا زمانی که یک نقطه‌ی قوت را کشف کنید و آن را پرورش دهید، شادی شما بیشتر می‌شود.
- هدف و معنای زندگی را پیدا کنید.
برای پیدا کردن هدف خود در زندگی لازم است که شاد باشید و برای شادی نیز لازم است که هدف و معنایی برای زندگی خود بیابید. این یک حکم دو طرفه است. هدف‌گذاری از آن جهت اهمیت دارد که با هر بار تیک خوردن اهداف‌تان در شما نیروی مضاعفی ایجاد می‌شود تا بقیه راه را طی کنید و تمام تلاش خود را در مسائلی که برای‌تان اهمیت دارند و بهترین شما را ارائه می‌دهد به کار بگیرید.
این که از چه راهی می‌توانید به خواسته‌هایتان برسید مهم است؛ اما مهمتر از آن این است که در طول مسیر رسیدن حس و حال شما چگونه باشد. با پرورش شادی در خود و شاد زیستن مسیر رسیدن به اهداف برای شما لذت‌بخش تر از مقصد خواهد شد.
