تا به حال چند بار به فکر برنامه‌ریزی برای انجام مرتب فعالیت‌های روزانه خود افتاده‌اید؟ چند بار این برنامه‌ریزی نتیجه داده است و توانسته‌اید به امور جاری زندگیتان نظم بدهید؟ روتین در واقع همین فعالیت‌هایی است که شما در بازه‌های زمانی مشخص و به صورت منظم برای رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده تکرار می‌کنید. در این مطلب قرار است به سراغ این موضوع بسیار مهم برویم و به شما بگوییم که روتین چیست و معمولا ما در طول زندگی‌مان چند روتین روزانه را رعایت می‌کنیم؟ با ما همراه شوید.
تعریف روتین چیست؟
روتین (Rutin) در واقع رویه‌هایی است که شما برای زندگی خود مشخص می‌کنید و از این طریق به امور زندگیتان نظم می‌دهید. در فرهنگ فارسی معین روتین به عنوان کاری که به طور منظم یا به طور معمول و مکرر انجام می‌شود، معنی شده است.
روتین مفاهیمی چون نظم و ترتیب را در خود جای داده است و می‌تواند این مفاهیم را در زندگی ما جاری کند. روتین‌ها در واقع قوانینی هستند که ما در زمینه های مختلف زندگی برای خود وضع می‌کنیم و نهایت تلاش‌مان را برای پایبندی به آن‌ها انجام می‌دهیم.
رعایت روتین‌ها و داشتن برنامه مشخص در زندگی، برخلاف باور بسیاری اصلا هم خسته‌کننده نیست و شروع کردن به داشتن روتین‌های معین و نظم دادن به زندگی تنها در ابتدا سخت به نظر می‌رسد. زمانی که با رعایت این روتین‌ها، رویه مشخصی را در زندگی پیش می‌گیرید نه تنها آن‌ها را خسته‌کننده نمی‌بینید، بلکه از آرامشی که آن‌ها در زندگی شما ایجاد می‌کنند هم شگفت‌زده می‌شوید.
منظور از روتین روزانه چیست؟
شما می‌توانید برای مسائل مختلف روتین‌های فراوانی داشته باشید و سعی کنید به امور مختلف زندگی در بازه‌های زمانی معین نظم دهید. ما در طول روز برنامه‌های مشخصی برای انجام فعالیت‌ها و رسیدن به اهداف کوتاه مدت و بلندمدت‌مان داریم که همان روتین روزانه ویژه هر کدام از ما محسوب می‌شوند.
روتین روزانه مفهومی بسیار گسترده محسوب می‌شود و می‌تواند طیف وسیعی از مسائل و موضوعات را در بگیرد مانند روتین پوستی، روتین صبحگاهی، روتین کنکور، روتین ورزشی، روتین آرایشی و… که هر کدام را برای رسیدن به اهداف مشخص رعایت می‌کنیم و به آن‌ها پایبند هستیم.
شما برای این که روتین‌ها در ذهن‌تان جای بگیرند و به صورت ناخودآگاه و به طور عادی آن‌ها را انجام دهید، نیاز به برنامه‌ریزی دارید و باید نوعی نظم شخصی و از پیش طراحی شده را به زندگیتان تزریق کنید.
بنابراین در کل می‌توان گفت روتین‌های روزانه در واقع کارهای ثابتی هستند که در طول روز با اهداف مشخص انجام می‌دهید و به زندگی شما نظم و ترتیب می‌بخشند. داشتن روتین روزانه شخصی به ویژه این روزها با وجود ورود تکنولوژی‌های مختلف ارتباطی و زمان زیادی که در فضاهای مجازی و شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانیم، اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
مزایای داشتن روتین روزانه شخصی
داشتن روتین روزانه و نظم شخصی مزایای بسیاری دارد و تاثیرات آن را در جنبه‌های مختلف زندگی انسان‌ها به وضوح می‌توان دید. همه ما این تجربه را در زندگی‌مان داشته‌ایم که وقتی آرام آرام شروع به تزریق نظم و ترتیب به بخشی از امور روزانه جاری زندگی می‌کنیم در رسیدن به اهداف‌مان هم به صورت محسوس و نامحسوس موفقیت‌های کوچک و بزرگ بیشتری به دست می‌آوریم.
در رعایت روتین‌های روزانه هم انگیزه‌های بیرونی دخیل هستند و هم انگیزه‌های درونی که موجب التزام بیشتر افراد به این روتین‌ها می‌شوند. انگیزه‌های درونی مانند داشتن زندگی شادتر یا کسب آرامش بیشتر در زندگی و انگیزه‌های بیرونی مثل موفقیت در رسیدن به یک هدف مادی که به ما کمک می‌کنند پایبندی بیشتری به برنامه‌ها ویژه در ابتدای کار که تعهد به آن‌ها کمی سخت‌تر است، داشته باشیم. در زیر به برخی از فواید داشتن روتین مشخص روزانه در زندگی اشاره می‌کنیم. همچنان با ما همراه باشید.
1. کاهش اضطراب و افزایش سلامت روانی
یکی از فواید داشتن روتین‌های مشخص در زندگی این است که رعایت این رویه‌های معین و از پیش تعیین شده تا حد زیادی در کاهش اضطراب موثر است. اینکه شما برنامه مشخصی برای هر روزتان داشته باشید، چالش‌های کمتری را هم پیش روی شما قرار می‌دهد و می‌توانید تسلط بیشتری بر امور جاری زندگیتان داشته باشید.
آرامش یکی از مهم‌ترین رهاوردهای داشتن روتین در بازاره‌های زمانی مختلف زندگی است. بسیاری از روانشناسان داشتن روتین روزانه شخصی را در درمان برخی اختلال‌ها مانند بی‌خوابی، افسردگی، استرس و… هم موثر می‌دانند. در کل می‌توانیم بگوییم سلامت ذهنی آن چیزی است که رعایت روتین‌ها به زندگی شما هدیه می‌دهد.
[su_note note_color=”#FFFF66″ text_color=”#333333″ radius=”3″ class=”” id=””] بیشتر بخوانید: مدیریت استرس چیست؟ روشهای کاهش استرس در زندگی و محیط کار [/su_note]
2. مدیریت زمان در زندگی
مدیریت زمان و صرفه‌جویی در وقت از دیگر دستاوردهای مهم داشتن روتین مشخص در زندگی است. اگر شما روتین و رویه‌های معینی در بازه‌های زمانی مختلف داشته باشید، از آشفتگی نجات پیدا می‌کنید و لازم نیست بخشی از زمان خود را به برنامه‌ریزی روزانه و مشخص کردن فعالیت‌هایی که باید طی یک روز انجام داد، اختصاص دهید.
روتین و برنامه روزانه شما مشخص است و می‌دانید از زمانی که بیدار می‌شوید تا شب در زمینه‌های مختلف تحصیلی، شغلی و حتی رسیدگی به اموری چون بهداشت شخصی چه کارهایی را باید انجام دهید.
وقتی در زمان صرفه‌جویی می‌کنید، وقت بیشتری هم برای پرداختن به اموری دارید که همیشه فکر می‌کردید به خاطر زمان کم و داشتن برنامه‌های مختلف شغلی و تحصیلی دیگر قادر به انجام آن‌ها نیستید و از این طریق هم شادی بیشتری به زندگی شما می‌آید. در یک کلام می‌توانید زمان بیشتری را به اموری که از آن لذت می‌برید، اختصاص دهید.
3. کسب عادات سالم در زندگی
کسب عادات سالم در زندگی یکی از مهم‌ترین تاثیرات داشتن روتین در زندگی شخصی است. برای نمونه زمانی که شما روتین مشخصی برای انجام فعالیت‌های ورزشی داشته باشید یا برای مراقبت از پوست‌تان برنامه‌ریزی کنید، در این زمینه‌ها موفق به کسب عادات مثبت و مفیدی می‌شوید. در زمینه ترک عاداتی که فکر می‌کنید برای زندگی شما مناسب نیستند هم روتین‌ها می‌توانند تاثیرات فوق‌العاده‌ای داشته باشند.
4. تمرکز و کارآمدی بیشتر
داشتن روتین‌های مشخص این اطمینان را به شما می‌دهد که فعالیت‌هایی را که پیش رو دارید به خوبی انجام می‌دهید و از این طریق نیز آرامش بیشتری به ویژه در زمینه انجام کارهایی که استرس بیشتری به همراه دارند، به شما می‌دهند.
داشتن روتین مشخص برای انجام امور، تمرکز بیشتری را هم در انجام فعالیت‌ها به همراه دارد که یکی دیگر از عواملی است که احتمال موفقیت شما را افزایش می‌دهد. با رعایت روتین‌های معین در زندگی کنترل بیشتری هم بر جریان امور دارید که آرامش شما را در انجام کارها بیشتر می‌کند.
5. ایجاد آمادگی برای مقابله با چالش‌ها در زندگی
وقتی شما برنامه‌های مشخصی برای زندگیتان دارید و رویه‌های منظمی را در طول زمان رعایت می‌کنید، آرامش بیشتری هم بر انجام امور توسط شما حاکم است و از این طریق نظم بیشتری را به زندگی خود وارد می‌کنید.
همه این عوامل دست به دست هم می‌دهند تا اگر شما با مانع و چالشی هم در پیشبرد اهداف خود روبه‌رو شدید، بتوانید به صورت موثر با آن‌ها مقابله کنید و دچار آشفتگی و اضطراب نشوید. در زمان روبه‌رو شدن با موانع هم در صورت داشتن روتین مشخص در زندگی می‌توانید به سرعت خود را با شرایط جدید تطبیق دهید و خود را با شرایطی که برای غلبه به این چالش‌های تازه باید رعایت کرد، سازگار می‌کنید. در واقع داشتن روتین‌های مشخص در زندگی قدرت سازگاری بیشتری به شما می‌دهد.
راهکارهایی برای موفقیت بیشتر در داشتن روتین روزانه
برای تنظیم یک روتین روزانه موفق چه باید کرد؟ مجموعه‌ای از عوامل درونی و بیرونی می‌توانند در موفقیت یک روتین روزانه تاثیر داشته باشند. از نظر شخصی و عواملی که به خود فرد برمی‌گردند، باید در ابتدا شناخت خوب و درستی از خود و عادات روزمره‌تان داشته باشید. شناخت، اولین گام برای انجام یک برنامه‌ریزی موفق به شمار می‌رود.
به اهدافی که به خاطر رسیدن به آن‌ها سعی در نظم بخشیدن به زندگی دارید، خوب فکر کنید و با توجه به اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدتی که در زمینه‌های مختلف برای خود مشخص کرده‌اید، برای زندگیتان برنامه‌ریزی کنید.
با توجه به وجود عنصر خودآگاهی در روتین و رویه‌های زندگی برای پایبندی به انجام آن‌ها در زمان‌های مشخص، شفافیت اهداف انگیزه بیشتری به شما برای رعایت این روتین‌ها به صورت روزانه، هفتگی، ماهانه و … می‌دهد.
انگیزه‌های خود از رعایت روتین‌های مختلف مانند روتین‌های بهداشتی، ورزشی، درسی و … را به صورت مداوم به خود یادآوری کنید و با توجه به این انگیزه‌های درونی و بیرونی تعهدتان را به رعایت روتین‌ها و نظم و ترتیب دادن به زندگی افزایش دهید.
سعی کنید در ابتدا و پیش از اینکه این روتین‌ها را به صورت عادی و معمول به صورت روزانه انجام دهید آن‌ها را بنویسید. نوشتن باعث می‌شود به صورت دائم برنامه‌هایی که برای زندگی دارید و اهدافی که برای رسیدن به آن‌ها به فکر برنامه‌ریزی افتاده‌اید را به خودتان یادآوری کنید و تعهد بیشتری به رعایت آن‌ها داشته باشید.
برای این که به روتین‌ها عادت کنید و آن‌ها به رویه‌های مشخص و عادی در زندگی شما تبدیل شوند به خودتان زمان بدهید و عجله نکنید. یک شبه نمی‌توانید خود را ملزم به رعایت مجموعه‌ای از عادات در زندگی بکنید.
در واقع یکی از سخت‌ترین بخش‌های ایجاد روتین در زندگی، صبور بودن و زمان دادن به خودتان برای جا افتادن این روتین‌ها در زندگی شخصی شما هستند. روتین‌هایی را که برای خودتان مشخص کرده‌اید، امتحان کنید و در صورتی که نیاز به تغییر یا اصلاح داشتند با اقدامات به موقع پایبندی خود را به رعایت آن‌ها افزایش دهید.
واقع‌بین باشید و در مشخص کردن اهداف و تدوین روتین‌ها با توجه به واقعیت‌ها و شناختی که از خود و زندگیتان دارید، برنامه‌ریزی کنید. روتین‌هایی که بر مبنای بلندپروازی تعیین می‌شوند معمولا نتیجه‌ای ندارند و به رویه و عادت زندگی شما تبدیل نمی‌شوند. در حالی که اگر این برنامه‌ریزی به صورت واقع‌بینانه انجام شود، امکان موفقیت در آن هم بیشتر است.
روتین‌ها به ویژه در زندگی کودکان اهمیت ویژه‌ای دارند و والدین باید سعی کنند از همان بچگی التزام به روتین‌ها را در آن‌ها ایجاد کنند. پایبندی به این رویه‌ها مسئولیت‌پذیری بیشتری را هم در فرزند شما ایجاد می‌کند.
تفاوت عادت با روتین
بسیاری از ما معمولا دو واژه روتین و عادت را به جای هم به کار می‌بریم، این در حالی است که روتین و رویه با عادت کاملا متفاوت است و مرز باریکی بین این دو مفهوم وجود دارد. عادت در تعریف به معنای آن چیزی است که انسان به آن خو می‌گیرد در حالی که همانگونه که گفتیم روتین به معنای کاری است که به طور منظم یا به طور معمول و مکرر انجام می‌شود.
عادت‌ها را معمولا بدون داشتن برنامه مشخص و بیشتر به صورت ناخودآگاه انجام می‌دهیم، در حالیکه روتین نوعی نظم و ترتیب را در خود نهفته است.
شما ممکن است عادات زیادی داشته باشید که حتی متوجه آن‌ها نباشید و به صورت ناخودآگاه آن‌ها را در زندگی انجام دهید. این حالت در مورد روتین‌ها هم مصداق دارد اما در شرایطی ممکن است که شما یکسری روتین روزانه مثلا مرتب کردن اتاق‌تان بعد از بیدار شدن یا کارهایی که قبل از خوابیدن انجام می‌دهید را به صورت مرتب تکرار کنید.
[su_note note_color=”#FFFF66″ text_color=”#333333″ radius=”3″ class=”” id=””] بیشتر بخوانید: خلاصه کتاب قدرت عادت [/su_note]
در کل می‌توان گفت روتین‌ها فرایند آگاهانه‌تری نسبت به عادت‌ها محسوب می‌شوند و برنامه‌ریزی بیشتری برای انجام آن‌ها وجود دارد. روتین‌ها می‌توانند ترک عادت‌ها را هم شامل شوند و همانگونه که پیش از این هم گفتیم شناخت عادت‌های هر فرد می‌تواند تاثیر بسیار زیادی در موفقیت روتین‌ها داشته باشد. روتین‌ها و عادت‌ها در مجموع سبک زندگی شما را تشکیل می‌دهند.
سخن آخر
همه ما با انگیزه‌های مختلفی چون کسب آرامش یا دستیابی به اهداف مادی و معنوی گوناگون شروع به برنامه‌ریزی برای زندگی می‌کنیم. برخی از این برنامه‌ها آرام آرام به جزئی از فعالیت‌های عادی ما تبدیل می‌شوند و با سعی و تلاش آن را به بخشی از جریان معمول زندگی تبدیل می‌کنیم. رویه‌هایی معمول و مشخص که به زندگی ما نظم و ترتیب می‌بخشند و به آن‌ها روتین می‌گوییم.
روتین‌ها تاثیرات مادی و معنوی بسیاری در زندگی ما دارند و به ویژه در دنیای امروز که وجود تکنولوژی‌ها و تغییرات مداوم می‌تواند آشفتگی بیشتری را به زندگی ما وارد کند، رعایت این رویه‌ها اضطراب را کاهش می‌دهد و موجب می‌شود نظم بیشتری در زندگی داشته باشیم. بنابراین برای همه ما لازم است که بدانیم روتین چیست، به طور معمول چند روتین روزانه داریم و برای داشتن روتین‌های مشخص در زندگی چه اقداماتی را باید انجام دهیم.
