تکنولوژی بلاک چین یا همان زنجیره ی بلوکی برای اولین بار در فرآیند بیت کوین به کار گرفته شد و از آن به‌عنوان راهکاری برای ذخیره مشخصات دارایی کاربران استفاده می‌شود؛ و این فناوری انقلابی به وجود آورد که از آن در عرصه‌های مختلف تحت عنوان ثبت و ذخیره اطلاعات با امنیت کامل استفاده شد. تکنولوژی بلاک چین و فرآیندهای مرتبط با آن یک دنیای پیچیده اما شیرین است که مستلزم داشتن دانش کافی در این حوزه است. پیش از بحث در مورد بلاگ چین به تاریخچه ی بلاک چین میپردازیم در همین راستا به منظور آشنایی بیشتر با تکنولوژی بلاک چین و نقش آن در بیت کوین، با این مقاله با ما همراه باشید.
بلاک چین (Blockchain) چیست؟
معمولاً در سایت‌ها و بلاگ‌های مختلف، تعاریف متفاوتی از بلاک چین ارائه می‌شود اما به زبان ساده همان‌طور که در بخش مقدمه اشاره کردیم بلاک چین یک سیستم پیچیده برای ثبت اطلاعات است که اولین بار بعد از بیت کوین به وجود آمد که با استفاده از آن اطلاعات دارایی کاربران قابل ثبت و ذخیره است. از نکات مربوط به بلاک چین، امکان انتشار اطلاعات ثبت‌شده در آن برای تمام اعضای شبکه بوده و به همین جهت و استفاده از رمزنگاری‌ها و توزیع داده‌ها، عملاً فرآیند تسخیر یا هک آن به صفر نزدیک می‌شود. گاهی اوقات از زنجیره ی بلوکی برای استفاده برخی سازمان‌ها استفاده می‌شود که از آن به‌عنوان بلاک چین سازمانی یاد می‌شود اما کارایی دقیق آن در این حوزه قابل‌اجرا نیست.
نحوه کارکرد بلاک چین چگونه است؟
اصطلاح بلاک چین از دو کلمه بلوک (Block) و زنجیره (Chain) ساخته‌شده است که در اصل ترکیب این دو کلمه منجر به ایجاد زنجیره‌ای از بلوک‌ها است. حال می‌توانید تصور کند که در هرکدام از این بلاک‌ها امکان ثبت و ذخیره انواع اطلاعات یک شخص وجود دارد. تمامی اطلاعات در بلوک‌ها ذخیره‌شده و این بلاک‌ها مانند یک زنجیره در کنار هم قرار می‌گیرند و مجموعه این هارمونی، بلاک چین را به جود می‌آورد. هرکدام از این بلاک‌ها دارای مزیتی به نام هش (Hash) هستند که این عامل از فرآیند تقلب در شبکه جلوگیری می‌کند، عامل هش از یک تابع ریاضی به وجود می‌آید.
در یک بلاک چین هر بلاک دارای هش منحصربه‌فرد خود است که علاوه بر این هش بلاک قبلی هم برای بلاک چین تعریف‌شده است. توجه داشته باشید که اگر یک تغییر کوچک در مشخصات یک بلاک در شبکه به وجود بیاید، هش آن به‌کل تغییر خواهد کرد و بلاک چین غیر معتبر می‌شود. در ادامه جالب است بدانید که اطلاعات ثبت‌شده در بلاک چین در کامپیوتر یا سیستم تعریف‌شده‌ای ذخیره و بارگذاری نمی‌شود و هر کامپیوتری با وصل شدن به اینترنت و شبکه مدنظر، می‌توانید یک نسخه کپی از بلاک چین را دریافت نماید. قبل از فرآیند بلاک چین نیز عامل‌ها و راهکارهای دیگری وجود داشتند اما با ظهور بلاک چین منجر به تکامل این ساختار شد.
کاربرد بلاک چین چیست؟
امروزه بازار ارزهای دیجیتال به‌خصوص بیت کوین بسیار جنجالی و داغ است، بلاک چین به‌عنوان یک عامل مهم برای بیت کوین به‌حساب می‌آید که یکی از کاربردهای بلاک چین جلوگیری از تقلب و عدم دو بار خرج کردن بیت کوین است. همان‌طور که انتظار می‌رود از بلاک چین در عرصه‌های مختلف می‌توان استفاده کرد و در هرجایی که نیاز به فضایی برای ذخیره اطلاعات است می‌توان از بلاک چین استفاده کرد که این پروسه دارای امنیت زیادی است.
به‌عنوان نمونه در عصر حاضر بسیاری از امرهای مهم در جامع از فرآیند دیجیتال و الکترونیکی انجام می‌شود که یکی از آن‌ها، نظرسنجی یا انتخابات الکترونیکی است. به‌منظور جلوگیری از تقلب و سو استفاده در این حوزه از بلاک چین استفاده می‌شود. در اصل با فناوری بلاک چین می‌توان مانند یک جامعه، یک مدل از حاکمیت را در سیستم طراحی کرد که هر شخص بتواند نسبت به مشخصات مربوط به خود اختیاراتی داشته باشد. با این اوصاف و کاربردهای اشاره‌شده به فناوری بلاک چین، استفاده زیادی در جهان از آن انجام نمی‌شود که البته یکی از شرایط استفاده از این فرآیند، ایجاد زیرساخت‌های مناسب و شبکه‌های هوشمند است.
بررسی امنیت اطلاعات در فناوری بلاک چین
همان‌طور که تا این بخش از مقاله به فناوری بلوک چین پرداختیم متوجه شدیم که بلاک چین‌ها از بلوک‌های مختلف به شکل زنجیره تشکیل می‌شوند که بلوک‌های جدید در انتهای سطر قرار می‌گیرند پس طبق این توضیح هر بلوک جدید در قسمت انتهای زنجیره جای می‌گیرد و هرکدام از این بلوک‌ها دارای موقعیتی به نام ارتفاع (hight) هستند. طبق توضیحات ارائه‌شده در بخش‌های قبل با اصطلاح هش آشنا شدیم که هر بلوک با اضافه شدن به انتهای زنجیره‌داری هش مخصوص به خود است و همچنین هش بلوک قبل از آن‌هم علامت‌گذاری شده است.
کدهای هش به‌نوعی از الگوریتم‌های پیچیده ریاضی طراحی و تولید می‌شوند و با استفاده از همین هش‌ها امکان دست‌کاری و هک شبکه عملاً ناممکن می‌شود و همین امر امنیت شبکه را برای تمامی کاربران ایجاد می‌کند که این فرآیند مربوط به زنجیره ی بلوکی هست. به‌طور خلاصه هر بلوک با اضافه شدن به انتهای زنجیره کار را برای دست‌کاری و هک دشوارتر می‌کند.
محدودیت‌های بلاک چین
سرعت شبکه و هزینه تراکنش‌ها: نقل‌وانتقال بیت کوین در ابتدا فرآیند رایگان محسوب می‌شد که امروزه همین امر دارای هزینه‌های قابل‌توجهی است.
اختلال امنیتی 51 درصدی: نوعی باگ امنیتی در سیستم بیت کوین تحت عنوان حمله 51 درصد وجود دارد که اگر بیش از نیمی از کامپیوترها در شبکه فعالیت دارند دروغ بگویند، کامپیوترهایی که تحت عنوان گره در شبکه هستند آن دروغ را حقیقت پنداشته و خلل امنیتی در این لحظه به وجود می‌آید. به دنبال همین امر استخراج بیت کوین فرآیندی پیچیده و دارای نظارت است که چنین باگ امنیتی به وجود نیاید.
گسترده بودن شبکه: برای به سود کامل رسیدن بلاک چین‌ها، الزاماً باید شبکه‌ای بزرگ وجود داشته باشد و بی فعالین در این عرصه بحث‌های فراوانی وجود دارد که این شرط گستردگی نوعی محدودیت هست یا خیر!
- سخن آخر
در این مقاله اشاره کردیم که بلاک چین یا همان زنجیره ی بلوکی یک تکنولوژی تازه ظهور است و امکان ثبت و ذخیره اطلاعات و مشخصات به‌صورت دائمی فراهم می‌کند و در ادامه به این موضوع پرداختیم که این فناوری بر روی یک یا چند رایانه یا دیتا بیس به‌خصوص پیاده‌سازی نشده است بلکه این فناوری بر روی تمامی کامپیوترهای متصل به شبکه تشکیل‌شده است و این شبکه به یمن تکنولوژی بلاک چین از امنیت بالایی برخوردار بوده و غیرقابل هک هست.
متوجه شدیم که بیت کوین اولین کاربرد این فناوری محسوب می‌شود و رفته‌رفته این تکنولوژی انقلابی به وجود آورد که برای هر سامانه‌ای با هر راهبرد و سیاست‌های مختلف قابل‌استفاده بوده و امنیت شبکه را به شکل کامل تأمین می‌کند.
